Türkiye’de kullanım oranı hızla yayılan drone ( insansız hava aracı )’lar, kısa zaman öncesine kadar yasal çerçeveye dâhil değildi. Bu nedenle isteyen herkes serbest bir şekilde uçuş işlemleri yapabiliyordu. Ancak bazı suiistimallerin gerçekleşmesi ile beraber drone yasası geliştirildi. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ( SHGM ) tarafından getirilen mevzuata göre drone uçurmak bazı şartlara bağlanmıştır.
Drone Yasası 2019
Hem iş hem de hobi amacı ile kullanılan drone’lar için bakanlık tarafından yönetmelik düzenlenmiştir. Bakanlık bünyesinde görevlerini sürdüren Bilgi Teknolojileri Kurumu ( BTK ), gelecek dönemlerde drone’lar tarafından kullanılacak frekanslar ile ilgili çalışma yapmaktadır. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ise kayıt sistemi ile ilgili bazı değişiklikleri düzenlemektedir.
Drone’ları sık sık kullanan kişiler, 2019 drone yasası hakkında geniş araştırmalar yapmaktadır. Atılacak yanlış adımlar nedeni ile maddi zararlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle güncel drone yasasının kapsamının mutlaka bilinmesi gerekmektedir.
Mevcut drone yasasına gör, 500 gram ve üzerinde ağırlığa sahip olan drone’lar e – devlet sistemi üzerinden kayıt edilmelidir. Ayrıca Türk hava sahasında kullanılacak olan drone’ların uçuşu ile ilgili izin alınması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayan kişilere ya da işletmeye 2920 sayılı Kanun’un 5.kısmında bulunan ceza hükümleri uygulanmaktadır.
500 gram ve üstündeki drone’lar yasa gereği kayıt altına alınmadan uçuş yapıldığı zaman 11,500 TL’ye kadar para cezası uygulanmaktadır. Ayrıca drone’lar kayıt yaptırıldıktan sonra uçuşun niteliğine göre drone pilotlarının da eğitim alması zorunlu hale getirilmiştir.
Kalkış ağırlığına göre sınıflandırılan drone’lar 4 sınıfa ayrılmaktadır. 500 gram ve 4 kg arasında ağırlığa sahip olan drone’lar iha0, 4 kg ile 25 kg arasında ağırlığa sahip drone’lar iha1, 25 kg ile 150 kg arasında ağırlığa sahip olan drone’lar iha2, 150 ve üzerinde ağırlığa sahip olan drone’lar iha3 olarak adlandırılmıştır.
SHGM lisanslı satıcıdan alınan iha0 ve iha1 sınıfındaki drone’lar, SHGM’nin online sistemi ile kayıt ettirilmelidir. Bunun sağlanabilmesi için drone’un ithalatını gerçekleştiren firmanın TC kimlik numaranızı sisteme girerek drone’u size devretmelidir. Sizde sistem üzerinden bu devri kabul etmelisiniz.
İha0 ve iha 1 kategorisinde yer alan ve yurtdışından satın alınan drone’ların bilgilerinin sisteme girilerek 3 gün içerisinde kayıt ettirilmesi gerekmektedir. Drone’ların üreticisi, modeli, markası, eri numarası, üretildiği yer, üretildiği tarih, maksimum kalkış ağırlığı, sahibinin adı – soyadı – TC kimlik numarası – adresi ve iletişim bilgileri sisteme eklenmelidir.
Yurtiçinden bir drone satın alınacak ise ithalat izni olan firmayı tercih etmenizi öneriyoruz. İthalat izni olan firma tarafından tüm bilgiler sisteme sizin adınıza girilmektedir. Bu durumda yalnızca devir işlemini kabul etmeniz yeterli olacaktır.
250 Gram Kısıtlaması Getiriliyor
Mevcut yasada drone kayıt sınırının 500 gram ve üstü olduğunu belirtmiştik. Ancak 2019 drone yasası kapsamında kayıt sınırı 500 gramdan 250 grama düşürülecektir. Bilgi Teknoloji ve İletişim Kurumu tarafından drone’ların kullanılacağı frekanslar ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Sivil Havacılık Kurumu ise kayıt sistemi ile ilgili bazı yenilikleri düzenleyecektir.
250 gram kısıtlaması yanında bandrol sistemi de yeni yasada yerini alacaktır. Bakanlık yetkilileri tarafından bu seçenek kabul görür ise, kayıt işlemi drone sahibinin inisiyatifine bırakılmayacak ve ithalatçı firmaya bandrol zorunluluğu getirilecektir.
Drone yasası 2019 kapsamında hobi ve sportif amaçlı olarak kullanılacak drone’lar ile ilgili serbest bölgeler belirlenecektir. Drone kullanıcıları herhangi bir kurumdan izin almaya gerek kalmadan bu bölgelerde drone’larını uçurabilecekler. Herhangi bir kanuni cezaya maruz kalmamak için 2019 drone yasasını mutlaka detaylı bir şekilde inceleyin.