Tansiyon Hangi Koldan Ölçülür, Doğru Olan Nedir?
Konu sağlık olunca tansiyon çok büyük bir öneme sahiptir. Bu sebeple tansiyonun doğru ölçülmesi, doğru tedaviyi uygulamak adına hayati önem taşımaktadır. Peki tansiyon doğru bir şekilde nasıl ölçülür? Tansiyon ölçerken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Kan basıncımız gün içinde sürekli değiştiği için, tansiyon değerlerimiz de gün içinde farklılıklar gösterebilir. Sabah saatlerinde en yüksek değerler, gece uykudayken ise en düşük değer ölçülür. Hipertansiyon hastalarının kesinlikle kendi tansiyonlarını ölçmeyi öğrenmesi gerekmektedir. Hastalığın kontrol altında tutulabilmesi için bu çok önemlidir. Bazı hastalarda, hastane ortamında aniden tansiyonun çıkmasını sağlayan “beyaz önlük hipertansiyonu” adlı bir durum vardır. Doktor görünce ortaya çıkabilen bu durumdan kurtulmak için evde yapılacak tansiyon ölçümleri büyük önem taşımaktadır.
Tansiyon sabah ve akşam olmak üzere günde 2 kere ölçülmelidir. Sabah idrar yapıldıktan sonra, rahat bir pozisyonda dinlenme halindeyken ölçüm yapılmalıdır. Akşam ise yemekten sonra, yine dinlenme halindeyken tansiyon ölçülmelidir. Tansiyon değerleri düzenli olarak not edilerek doktora gösterilmelidir. Baş dönmesi, ani baş ağrısı gibi durumlarda vakit kaybetmeden o anda tansiyon ölçümü yapılmalıdır.
Tansiyon Hangi Koldan Ölçülmeli?
Tansiyonunuzu ilk ölçümlerde her iki kolunuzdan da yaparak not etmelisiniz. Kollar arasında 5 mmHg’ya kadar farklar görülebilir. Daha sonra yapacağınız ölçümlerde, tansiyonunuzun daha yüksek çıktığı kolunuzu tercih etmelisiniz. Genelde tansiyon, sağ kolumuzda sol kola göre daha yüksek çıkmaktadır. Bu yüzden normal durumlarda tansiyon ölçümünde sağ kol kullanılır. Fakat, bazı hastaların sağ kolundaki damarlarda daralma gözükebilir. Bu durumda tansiyon sol kolda yüksek çıkacağı için, ölçümlerde sol kol kullanılmalıdır. Bu durumlar dışında, bazı elektronik tansiyon ölçme cihazlarında “sol kol” ibaresi bulunmaktadır. Bu cihazları kullanıyorsanız da ölçümü sol koldan yapmanız gerekir. Yani, kullandığınız cihazın hangi kola göre üretildiğine dikkat etmekte fayda vardır.
Tansiyon ölçerken amaç, koldaki basıncı değil kalpteki basıncı ölçmektir. Kalpten çıkan aort isimli damar önce sağ kola, daha sonra sol kola dal vermektedir. Sağ kola giden kan, ana damarın içindeki basıncı düşüreceği için sol koldaki kan basıncı çok az bir seviyede düşük ölçülebilir. Normal durumlarda, hastanın sağ kol sol kol tansiyon farkı 10 mmHg’yı geçmemesi gerekir.
İki kol arası tansiyon farkının 10 mmHg, en fazla 15 mmHg’yı geçmesi normal olmayan bir durumdur. Bu durumda öncelikle tansiyon ölçerken hata yapmış olabilme ihtimali düşünülmelidir. Bir koldan diğer kola geçerken hareket etmiş, yer değiştirmiş ya da bir konuya sinirlenmiş olabilirsiniz. Böyle durumlarda, hareket etmeden tansiyon ölçümünün tekrar yapılması gerekmektedir. Tansiyon aletinin manşonunu kolunuzun farklı bölgelerine bağlamış olmakta tansiyon değerlerinizi yanlış çıkarabilir. Tansiyon aletiniz bilekten ölçüm yapıyor ise bu da farklı sonuçlar gösterebilir. Bunun yerine kolun pazu kısmından ölçüm yapan aletler tercih etmelisiniz. Eğer ki, bu hatalı durumlardan hiçbiri yoksa ve yinede iki kol arasındaki tansiyon değeri 15 mmHg’yı geçiyorsa, durumu doktorunuza bildirmelisiniz. İki kol arası tansiyon değeri farkı yüksek olan kişilerde kalp damar hastalıkları görülme oranı yüksektir. 45 yaş üstünde, sigara içenlerde ve şeker hastalığı olanlarda iki kol arası tansiyon farkının yüksekliği daha da önemli bir hal almaktadır.
Tansiyon değerlerinde doğru sonuçlar alabilmek için, tansiyon aletinin manşonunun boyutları hastaya göre ayarlanmış olmalıdır. Standart tansiyon aletlerinde manşon kesesi 12 cm en ve 35 cm boya sahiptir. Fazla kilolu ve kaslı hastalarda manşon kesesi uzunlukları daha büyük olmalıdır. 20 cm en ve 40 cm uzunluk yeterli olacaktır.
Sonuç Olarak tansiyon hangi koldan ölçülür
En doğru sonucu almak için, tansiyon ölçümünün yarım saat öncesinde kafein alınmamalı ve sigara içilmemelidir. Rahat bir pozisyonda oturarak tansiyon ölçülmelidir. Tansiyon ölçümü sırasında bacak bacak üstüne atılmamalıdır. Kollar çıplak olmalıdır. Gömleğin ya da tişörtün yukarı çekilen kısımları kolu sıkıştırarak tansiyon sonucunun yanlış çıkmasını sağlayabilir. Ölçüm sırasında konuşulmamalı ve kol kalp hizasında tutulmalıdır.
